Του Στέφανου Τάτσιου/ info@eurohoops.net
Ο Τάσος Μπουλμέτης μας μίλησε για την ιστορία και τους πρωταγωνιστές της ταινίας, η οποία κάνει πρεμιέρα αύριο (25/1) στις αίθουσες των κινηματογράφων, ενώ στάθηκε προσωπικά στην στήριξη που του παρείχαν ο πρόεδρος της ΑΕΚ, Μάκης Αγγελόπουλος και η κιτρινόμαυρη, ενώ αναφέρθηκε και στις προηγούμενες επιτυχίες του, την “Πολίτικη Κουζίνα” και τον “Νοτιά”.
Επίσης μας μίλησε για τον ελληνικό κινηματογράφο της κρίσης, για την έμπνευση του τίτλου της ταινίας, αλλά και για το πως η Χούντα των Συνταγματαρχών καπηλεύτηκε μία επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού, για να προβληθεί στην Ευρώπη.
Μάλιστα δεν έκρυψε την αγάπη του για την ΑΕΚ, αλλά και για το μπάσκετ του οποίου υπήρξε αθλητής σε νεαρή ηλικία.
-Αρχικά θα ήθελα να μου πείτε πως δημιουργήθηκε η ιδέα της ταινίας και πότε;
“Ήταν ιδέα του κυρίου Αγγελόπουλου. Μόλις είχα ολοκληρώσει τα γυρίσματα του “Νοτιά” και μου ζήτησε να κάνουμε μία ταινία, για την επέτειο των 50 χρόνων από εκείνη την βραδιά. Εγώ στην αρχή προβληματίστηκα γιατί ήμουν πολύ εξαντλημένος, δέχθηκα όμως γιατί όλη αυτή η ιστορία ήταν βιωματική. Ήθελα να γνωρίσω όσους ανθρώπους ζουν σήμερα και είχαν συμμετοχή τότε, να γνωρίσω τους συγγενείς των εκλιπόντων και βεβαίως επειδή είχα ένα παρελθόν στο μπάσκετ αν και της κακιάς ώρας, ήθελα να γνωρίσω βαθύτερα την ιστορία και έτσι ξεκίνησε μία πολύ ωραία περιπέτεια και το ταξίδι της ταινίας”.
-Πόσο σας βοήθησε εσάς η ΚΑΕ ΑΕΚ και ο κύριος Μάκης Αγγελόπουλος;
“Όλο το επίτευγμα ανήκει σε εκείνον και στην ΚΑΕ ΑΕΚ, γιατί μιλάμε για εξαιρετικούς ανθρώπους και για εμένα όλη αυτή η συνεργασία ήταν μία πολύ θετική έκπληξη, αφού είχα την αμέριστη αρωγή και του Προέδρου και των συνεργατών του. Καταρχάς είναι παραγωγοί της ταινίας και μας στήριξαν γενναιόδωρα, ότι ζήτησα το είχα και βεβαίως πρόσβαση σε κόσμο και σε δύσκολο υλικό”.
-Πάμε λίγο στο καστ του “1968”, βλέπουμε σε πολλούς ρόλους γνωστούς και επώνυμους φίλους της ΑΕΚ, ήταν δική σας επιδίωξη αυτή μήπως δώσουν μία διαφορετική ατμόσφαιρα στην ταινία;
“Όχι δεν ήταν στόχος του στυλ “πάρε ΑΕΚτζήδες” και υπάρχουν και πολλοί ακόμα ηθοποιοί που είναι φίλαθλοι της ΑΕΚ και δεν είχαν συμμετοχή στην ταινία. Για παράδειγμα ο Ιεροκλής (Μιχαηλίδης) παίζει στην ταινία που δεν είναι ΑΕΚ, είναι Ηρακλής, όπως και ο Κατασαφάδος που είναι υπέροχοι ηθοποιοί. Πάντως με όλους αυτούς ήθελα να συνεργαστώ, καθώς είναι υπέροχοι στην δουλειά τους. Ήθελα φυσικά σε ένα δεύτερο επίπεδο να κάνω μία χιουμοριστική αναφορά, ξέρω ότι θα ηθέλα να είναι οι συγκεκριμένοι ηθοποιοί στην ταινία και μάλιστα για κάποιους έγραψα τον ρόλο επάνω στον χαρακτήρα τους. Ας πούμε στον Αντώνη Καφετζόπουλο έστειλα το σενάριο, επειδή θέλαμε να δουλέψουμε πολλά χρόνια και είναι θαυμάσιος ηθοποιός, όπως στην ταινία της Όλγας Μαλέα που παίζει τον Κρητικό (“Πρώτη φορά νονός”). Του έστειλα λοιπόν το σενάριο, μου πρότεινε έναν ρόλο που ήθελε και τον διαμόρφωσα λιγάκι, ώστε να είναι πάνω του”.
-Θα ήθελα να πείτε λίγα λόγια στον κόσμο για την ταινία και το τι να περιμένει όταν θα μπει στην αίθουσα του κινηματογράφου;
“Κοιτάξτε είναι μία ταινία η οποία, δεν είναι μόνο μία μπασκετική και ΑΕΚΤζίδικη ταινία. Μιλάμε για μία ταινία, που μιλάει για μία πολύ ιστορική βραδιά του ελληνικού αθλητισμού και της ιστορίας της Ελλάδας και φυσικά και της ιστορίας της ΑΕΚ, αφού σε αυτήν έλαχε να κάνει αυτό το πράγμα. Να περιμένει ο κόσμος μία ταινία, στην οποία θα γελάσει, θα συγκινηθεί και αυτό που προσπάθησα πολύ και όλοι οι συντελεστές είναι να νιώσει μία πολύ δυνατή ανάγκη ενότητας και συνύπαρξης, σε μία πολύ διχασμένη καθημερινότητα που ζούμε και να την δει με μία άλλη ματιά”.
-Έχω παρατηρήσει πως και στις 3 ταινία σας, στην “Πολίτικη Κουζίνα”, στον “Νοτιά” και στο “1968” υπάρχει ένας κοινός παρανομαστής και αυτός είναι η αναφορά σας στις δεκαετίας του 60′ και του 70′. Υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που γίνεται αυτό ή είναι μία δική σας αδυναμία σε αυτή την χρονική περίοδο; Καθώς μιλάμε για πολύ δύσκολη και σκληρή εποχή για την χώρα μας.
“Είναι πολύ δύσκολη αυτή η εποχή και για την Ελλάδα και για τους σκηνοθέτες και πολύ περισσότερο για εμένα, γιατί είναι μία εποχή που κοστίζει πολύ να την αναδείξεις στον κινηματογράφο, αλλά φυσικά και έχει έντονο ενδιαφέρον. Είχα κάνει δύο ταινίες ήδη που είχαν αναφορά εκεί και πλέον μετά την πρόταση του κυρίου Αγγελόπουλου, πραγματοποίησα την τριλογία μου”.
-Πόσο έχουν δυσκολέψει τα πράγματα στην Ελλάδα της κρίσης από το 2009 και μετά, για να γυριστεί μία καλή και ποιοτική ταινία;
“Η καλή και η ποιοτική ταινία είναι υποκειμενικό. Η παραγωγή ταινιών στην Ελλάδα είναι πολύ δύσκολη, αλλά τελικά αποδεικνύεται πως είναι αρκετά εύκολο. Το γιατί είναι δύσκολο δεν μπορώ να το τεκμηριώσω, καθώς κάθε χρόνο παράγουμε 20 ταινίες μεγάλου μήκους κατά μέσο όρο. Τόσες ταινίες δεν παράγουν κινηματογραφίες της Ευρώπης, που έχουν πολύ μεγαλύτερο μπάτζετ και δεν έχουν νιώσει βαθιά την κρίση. Άρα αυτό σημαίνει πως μπορούν εύκολα να παραχθούν πολλές ταινίες και χωρίς να είναι του πεταματού. Δηλαδή υπάρχουν κάποιες πολύ καλές, κάποιες μέτριες και κάποιες όχι τόσο καλές. Αλλά δεν παύουν να παράγονται και κάποιοι παίρνουν το ρίσκο, μέσα σε αυτές τις συνθήκες να κάνουν μία κινηματογραφική παραγωγή.
Από την άλλη τα τελευταία 15 χρόνια, η κινηματογραφία άρχισε να αποδεσμεύεται από την κρατικοδίαιτη βιοτεχνία και δεν σας κρύβω πως περηφανεύομαι, πως αυτά ξεκίνησαν από την “Πολίτικη Κουζίνα” η οποία παρά την συμμετοχή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, θα μπορούσε να γυριστεί και χωρίς την συμμετοχή του, από την ιδιωτική πρωτοβουλία. Από την επιτυχία που έκανε η συγκεκριμένη ταινία, ενθαρρύνθηκαν και άλλοι να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη του ελληνικού κινηματογράφου. Επίσης παρόλο που είναι δύσκολο για έναν νέο που θέλει να κάνει την δική του ταινία μεγάλου μήκους λόγω της κρίσης, είναι ενθαρρυντικό πως επιστρέφουμε στον ελληνικό κινηματογράφο και όπου υπάρχει κρίση, η κοινωνία γεννάει ανάγκες αφήγησης”.
-Πάμε λίγο πίσω στην ταινία, εσάς η σχέση σας με την ΑΕΚ ποια είναι και πιο συγκεκριμένα με την ομάδα εκείνης της εποχής που έγραψε ιστορία;
“Η σχέση μου με την ΑΕΚ είναι πως είμαι φίλαθλος της ομάδας από μικρός, λόγω της καταγωγής από την Κωνσταντινούπολη. Εγώ την ΑΕΚ την είχα ακούσει από το 1963, την παρακολουθούσα αλλά ποτέ δεν ήμουν κρεμασμένος στα κάγκελα ποτέ. Όταν ήρθε η ώρα να παίξω μπάσκετ, αγωνίστηκα στο Μαρούσι και μετά ήμουν ερασιτέχνης οπαδός που παρακολουθούσα την ομάδα και στο μπάσκετ και στο ποδόσφαιρο. Εμένα για παράδειγμα μου άρεσε και το βόλεϊ, αλλά την τελευταία διετία λόγω της ταινίας ήμουν πολύ πιο κοντά στην ομάδα, βρέθηκα και στον πάγκο το οποίο σχολιάστηκε”.
-Θέλω να μου πείτε τους αγαπημένους σας χαρακτήρες από το “1968”;
“Είναι μία ερώτηση παγίδα. Είναι ο Μητσικώστας, είναι ο Αντωνίου, είναι ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, είναι ο Κφετζόπουλος που κάνει έναν θεσμικό Κωνσταντινουπολίτη και είναι καταπληκτικός και βγάζει αυτή την χαρμολύπη που θέλουν να ξαναχτίσουν ένα όραμα”.
-Βλέποντας το τρέιλερ παρατηρήσαμε πολλές διαφορετικές ιστορίες και θα ήθελα να ρωτήσω αν κάποιες από αυτές είναι αληθινές;
“Όλες αυτές που είδατε είναι αληθινές. Να φανταστείτε μία από τις ιστορίες την σκεφτήκαμε, ως ενδεχόμενο να συμβεί και εκ των υστέρων όταν κάποιοι είδαν την ταινία, μας είπαν αυτό έχει συμβεί στους γονείς μου. Δηλαδή η πραγματικότητα πάντα ανταγωνίζεται την επινόηση”.
-Έχουμε δει στο εξωτερικό να πραγματοποιούνται ταινίες με θέμα μία ιστορική στιγμή μία ομάδας είτε του μπάσκετ είτε του ποδοσφαίρου, όπως π.χ. για το Μόναχο το 1958 ή για το Χέιζελ το 1985. Υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά του “1968” με τις ταινίες τέτοιου είδους που γυρίζονται στο εξωτερικό;
“Βέβαια και υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά, αυτό που δεν υπάρχει είναι το να είναι docufiction. Έψαξα να βρω αλλά δεν το βρήκα, για παράδειγμα η Μακάμπι έχει κάνει ντοκιμαντέρ πολύ πρόσφατα για την ιστορία της. Έχει βγει μία ταινία που είναι για το αμερικάνικο φούτμπολ, που είναι ο ανταγωνισμός δύο Πανεπιστημίων. Βέβαια το 1968 έχει κοινά χαρακτηριστικά με τις ταινίες που αναφέρατε, αλλά το 1968 μιλάει για μία βραδιά, δείχνοντας και την πορεία προς τα εκεί, αλλά και το τι συνέβη μετά”.
-Το 1968 και εκείνος ο τελικός, ήταν μία νίκη της Ελλάδας ή της ΑΕΚ;
“100% το 1968 ήταν μία νίκη της Ελλάδας, η οποία έλαχε στην ΑΕΚ αν και θα μπορούσε να συμβεί σε μία οποιαδήποτε ομάδα. Βέβαια η ΑΕΚ εκείνη την εποχή είχε μία εξαιρετική ομάδα, ξεκινώντας από το 1962 και κατακτώντας 3 ή 4 πρωταθλήματα. Ενώ το 1966 είχε συμμετάσχει και στο φάιναλ φορ του Πρωταθλητριών”.
-Έχει γίνει μεγάλη κουβέντα γύρω από την ταινία, ως προς το ότι το “1968” θα μιλάει μόνο στην καρδιά των φίλων της ΑΕΚ. Θα ήθελα την γνώμη σας πάνω σε αυτό;
“Είναι μία βραδιά όπως το 1987, είναι για όλο τον κόσμο. Ο κόσμος φυσικά θα αποφανθεί όταν βγει η ταινία και την δει. Ας πούμε είχα σαν συνεργάτες πολλούς φανατικούς Ολυμπιακούς, Παναθηναϊκού και Αριανούς οι οποίοι έτυχε να είναι εξαιρετικοί επαγγελματίες και να δουλέψουμε δίπλα μας και μάλιστα είχαμε και πολλή πλάκα μεταξύ μας στα γυρίσματα. Όταν λοιπόν είδαμε την ταινία, ακόμα και οι πιο φανατικοί αποφάνθηκαν πως η ταινία δεν είναι οπαδική. Λοιπόν υπάρχουν δύο προσεγγίσεις στο θέμα, η μία είναι η καθαρά έντιμη που θα αποφανθεί όταν την δει και η άλλη είναι όταν θα την δει ένας οπαδός που θα έχει συνέχεια στο μυαλό του πως αυτή η ταινία είναι για την ΑΕΚ, οπότε είναι στο μυαλό του καθενός. Ο καλοπροαίρετος κόσμος να είναι σίγουρος πως η ταινία δεν είναι οπαδική”.
-Επειδή γνωρίζετε την ιστορία εκείνης της ομάδας, πόσο καπηλεύτηκε η χούντα την συγκεκριμένη επιτυχία της ΑΕΚ για δικό της συμφέρον, όπως για παράδειγμα την επιτυχία του Παναθηναϊκού στο Ουέμπλεϊ λίγα χρόνια μετά;
“Πάρα πολύ. Καταρχήν το λένε όλοι οι παίκτες, η χούντα το καπηλεύτηκε για να αναγνωριστεί στο διεθνές παιχνίδι έκανε τα πάντα και έκανε μάλιστα και πολλές διευκολύνσεις. Κάτι που η ΑΕΚ το εκμεταλλεύτηκε, όπως και οποιαδήποτε ομάδα και ο Παναθηναϊκός στο Ουέμπλεϊ. Σε τελική ανάλυση το ζητούμενο είναι να έχεις το όποιο καθεστώς με το μέρος σου για να σε αναδείξει. Βέβαια εδώ μιλάμε για ένα χουντικό κράτος, οπότε δεν μπορείς να πας κόντρα στην επιθυμία του. Υπό αυτή την έννοια η χούντα βρήκε ένα μονοπάτι μέσω της ΑΕΚ, για να ακουστεί προς τα έξω. Φανταστείτε δείχνουμε στην ταινία τους δικτάτορες να βρίσκονται στο γήπεδο και δυστυχώς δεν προλάβαμε να πάρουμε για την ταινία μία συνέντευξη από τον δικτάτορα Παττακό, καθώς πέθανε στην εποχή των γυρισμάτων. Και είχαμε προγραμματίσει να του κάνουμε ένα γύρισμα, αλλά βρισκόμουν στο εξωτερικό και τότε πέθανε και δεν προλάβαμε”.
-Ο τίτλος της ταινίας το “1968” ήταν εύκολο να βρεθεί ή σας δυσκόλεψε;
“Κοιτάξτε, δεν ήταν από τα πρώτα πράγματα που έγιναν και δεν ήταν εύκολο να καταλήξουμε, γιατί είχαμε πολλούς τίτλους στο μυαλό μας. Είχαμε σκεφτεί και εγώ και η ΑΕΚ και η εταιρεία παραγωγής. Τελικά αποφασίσαμε πως ο τίτλος “1968” ήταν ο καλύτερος”.
Δείτε τι είπαν ο Θοδωρής Παπαλουκάς και ο Δημήτρης Διαμαντίδης για την ταινία “1968”: