Του Aρη Μπάρκα/ barkas@eurohoops.net
Η ετήσια κατάταξη των εγχώριων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων του Eurohoops επιτέλους έχει κάποιες σοβαρές αλλαγές στη σύνθεση της σε σχέση με πέρυσι. Σε σύγκριση με την αρχική κατάταξη του 2012, τα πράγματα έχουν αλλάξει εντελώς, με τα Βαλκάνια να κυριαρχούν ξανά, έχοντας συνολικά τρεις από τις πέντε κορυφαίες θέσεις στην λίστα.
Τα αρχικά κύρια κριτήρια ήταν η ανταγωνιστικότητα μεταξύ των συμμετεχουσών ομάδων, το περιθώριο ανατροπών, οι προϋπολογισμοί, η ποιότητα του ρόστερ και οι προοπτικές ανάπτυξης.
Ωστόσο, με όλα τα νούμερα γύρω από το μπάσκετ να ανεβαίνουν, μια βασική πτυχή από εδώ και στο εξής, θα πρέπει επίσης να είναι η σύμβαση τηλεοπτικών δικαιωμάτων για κάθε πρωτάθλημα και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην άνοδο της Ελλάδας. Τα ποσά, φυσικά, δεν αποτελούν δημόσια πληροφορίες στις περισσότερες περιπτώσεις. Ωστόσο, είναι προφανές ότι ενώ θεωρητικά οι αγορές της Δυτικής Ευρώπης είναι μεγαλύτερες, τα χρήματα που δαπανώνται σε μικρότερες αλλά ζωτικές αγορές για το μπάσκετ είναι πολύ περισσότερα.
Η Ελλάδα είναι η κορυφή αυτού του παραδείγματος και, παρά το γεγονός ότι έχει ένα πρωτάθλημα μόνο 13 ομάδων, έχει ξεπεράσει τον ανταγωνισμό με άνεση στα οικονομικά μεγέθη. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την ABA League, η οποία, συμπεριλαμβανομένου του Ντουμπάι, έχει τρεις ομάδες της Eυρωλίγκας, και η μόνη αντίρρηση σχετικά με την θέση του πρωταθλήματος είναι αν θα πρέπει να θεωρείται εγχώριο στο σημείο που έχουν φτάσει τα πράγματα και τίποτα άλλο.
Αυτή, λοιπόν, είναι η κατάταξη για τη σεζόν 2025-26 και η εξήγηση σχετικά με τις αλλαγές.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ
- ACB Liga Endesa – Ισπανία (-)
- Türkiye Sigorta Basketbol Süper Ligi – Τουρκία (-)
- Stoiximan GBL HEBA – Ελλάδα (+3)
- Betclic ELITE ProA – Γαλλία (-1)
- AdmiralBet ABA League (+2)
- Lega Basket Serie A– Ιταλία (-2)
- easyCredit BBL – Γερμανία (-2)
- Winner’s League – Ισραήλ (-)
- Betsson LKL – Λιθουανία (-)
- Orlen Basket Liga – Πολωνία (-)
1. ACB Liga Endesa
Όπως κάθε χρόνο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το γιατί η Ισπανία παραμένει το κορυφαίο πρωτάθλημα στην Ευρώπη, και αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει, εκτός αν συμβεί κάτι εντελώς πραγματικά αναπάντεχο. Μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές, κορυφαίες ομάδες, σπουδαίοι οπαδοί, και το μόνο ερωτηματικό είναι αν το πρωτάθλημα μπορεί να βγάλει περισσότερα χρήματα από ό,τι μέχρι τώρα. Η νέα τριετής συμφωνία τηλεοπτικών δικαιωμάτων με την DAZN μπορεί να είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη οικονομικές λεπτομέρειες, και η DAZN δεν ξοδεύει πολλά χρήματα για τηλεοπτικά δικαιώματα σε άλλα πρωταθλήματα (περισσότερα για αυτό στο νούμερο 4).
2. Türkiye Sigorta Basketbol Süper Ligi
Ενώ υπάρχουν κάποια ζητήματα εδώ κι εκεί (πχ τα περυσινά οικονομικά προβλήματα της Καρσίγιακα), η Τουρκία παραμένει επίσης μια πολύ μεγάλη αγορά, και παρά την κακή κατάσταση της οικονομίας της χώρας, μέχρι στιγμής αυτό δεν φαίνεται να επηρεάζει τις δαπάνες στο μπάσκετ. Mε επικεφαλής την πρωταθλήτρια στην Ευρωλίγκα Φενέρμπαχτσε, την Αναντολού Εφές, τη φιναλίστ του BCL Γαλατασαράι, την Μπεσίκτας, την Τουρκ Τέλεκομ και την Μπαχτσεσεχίρ, οι τουρκικοί σύλλογοι έχουν υψηλές φιλοδοξίες και διεκδικούν την πρώτη θέση στις ηπειρωτικές διοργανώσεις τους.
3. Stoiximan GBL HEBA
Μετά τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση στην Ευρώπη που δημιούργησε προβλήματα για περισσότερο από μια δεκαετία, η Ελλάδα, τουλάχιστον μπασκετικά, επέστρεψε οριστικά. Και αυτό είναι ένα παράδοξο και κάτι που θα πρέπει να κάνει όλες τις άλλες – μεγαλύτερες – χώρες της Ευρώπης να προσπαθήσουν περισσότερο. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι σε ένα πρωτάθλημα 13 ομάδων, εννέα από αυτες αγωνίζονται στην Ευρώπη και θεωρούνται διεκδικητές σε ηπειρωτικό επίπεδο. Δεν είναι πλέον θέμα μόνο ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός. Τα οικονομικά στοιχεία της λίγκας είναι πολύ πιο υψηλά από αυτά που έχουν άλλα εγχώρια πρωταθλήματα. Το πρωτάθλημα βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο δεύτερο έτος ενός τριετούς συμβολαίου 20 εκατομμυρίων ευρώ με την ΕΡΤ (το οποίο ανακοινώθηκε μετά την κατάταξη του περασμένου έτους). Επιπλέον, το πρωτάθλημα έχει εξασφαλίσει ετήσιες χορηγίες ύψους 7,5 εκατομμυρίων ευρώ, ανεβάζοντας το σύνολο των ετήσιων εσόδων περίπου στα 15 εκατομμύρια ευρώ.
Με απλά λόγια, κάθε μία από τις 13 ομάδες λαμβάνει τουλάχιστον 700.000 ευρώ απευθείας από τη λίγκα, καθώς υπάρχουν μπόνους που συνδέονται με την κατάταξη και προς το παρόν δεν υπάρχει άλλο εθνικό πρωτάθλημα που να παρέχει τέτοιου είδους κίνητρα. Το μπάσκετ βρίσκεται ξανά σε άνοδο και θέματα όπως η πώληση του Άρη στον Ρίτσαρντ Χσιάο και τον όμιλο RHC, με τις ευλογίες του Γιάννη Αντετοκούνμπο (που αγκαλιάζει τον νέο GM Νίκο Ζήση στη φωτογραφία), γίνονται πρωτοσέλιδα.
4. Betclic ELITE ProA
Η Γαλλία παραμένει στην πρώτη πεντάδα, έχοντας τρεις ομάδες της Ευρωλίγκας (Μονακό, Παρί, ASVEL), μια πολύ δυναμική παρουσία στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τόνους εγχώριου ταλέντου που τροφοδοτεί σταθερά ακόμη και το NBA.
Ωστόσο, μετά το νέο τηλεοπτικό συμβόλαιο με την DAZN, το οποίο παρείχε σταθερότητα στο πρωτάθλημα μέχρι το 2029, η λίγκα πρέπει να εργαστεί σκληρά για να διατηρήσει το τακτικό ενδιαφέρον του μαζικού κοινού, το οποίο στη Γαλλία κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό από τον Βίκτορ Γουεμπανιάμα και τους Σπερς, και να δημιουργήσει περισσότερα έσοδα. Ενώ τα επίσημα στοιχεία για τη συμφωνία με την DAZN δεν έχουν ανακοινωθεί, σύμφωνα με πηγές του Eurohoops, η τιμή για τα γαλλικά τηλεοπτικά δικαιώματα της πρώτης κατηγορίας είναι μόλις 1,5 εκατομμύριο ευρώ ετησίως.
5. AdmiralBet ABA League
Παρόλο που το πρωτάθλημα των 18 ομάδων παραμένει ένα ανάμεικτο σύνολο και υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των συλλόγων, αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρεις ομάδες της Ευρωλίγκας που διεκδικούν τον τίτλο (Ερυθρός Αστέρας, Ντουμπάι, Παρτιζάν), ένα εργοστάσιο ταλέντων όπως η Μέγκα του ατζέντη Μίσκο Ραζνάτοβιτς, και η πιο ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια σχετικά με την άνοδο του πρωταθλήματος και την τρέχουσα σεζόν είναι η προσθήκη της U-BT Κλουζ-Ναπόκα. Ενώ το Ντουμπάι απλά δεν έχει εγχώριο πρωτάθλημα για να αγωνιστεί και η διοίκησή του έχει ισχυρούς δεσμούς με τη Σερβία, επομένως η ένταξη του εξηγείται πιο εύκολα, η Κλουζ-Ναπόκα, η οποία έχει ήδη σημειώσει επιτυχίες στο BCL και το EuroCup, αποφάσισε ότι θα ήταν καλύτερο για αυτήν να εγκαταλείψει το ρουμανικό πρωτάθλημα που είναι χαμηλότερου επιπέδου και να ενταχθεί στην ABA. Αυτή είναι μια πραγματική απόδειξη προόδου.
6. Lega Basket Serie A
Η άνοδος της Ελλάδας και της ABA έβγαλε τους Ιταλούς από την πρώτη πεντάδα και κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα για την επόμενη χρονιά. Οι Ιταλοί σημειώνουν επίσης πρόοδο στον μπασκετικό τομέα, αλλά δεν μπορούν να αγνοηθούν τα μέτρια αποτελέσματα των συλλόγων τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρόλα αυτά, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι σε σύγκριση με τη Γαλλία και τη Γερμανία, το ιταλικό πρωτάθλημα μπάσκετ είναι περισσότερο mainstream και το ενδιαφέρον για το τοπικό μπάσκετ είναι υψηλότερο σε εθνικό επίπεδο.
7. easyCredit BBL
Ακούγεται τρελό, αλλά στην αρχική κατάταξη του 2012, η Γερμανία κατέλαβε τη 2η θέση ως εγχώριο πρωτάθλημα, κυρίως λόγω των δυνατοτήτων που έχει η γερμανική αγορά και του εξωδικαστικού επιπέδου των συλλόγων, ως οργανισμών. Αυτοί οι δύο παράγοντες εξακολουθούν να υπάρχουν, αλλά περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα, οι δυνατότητες παραμένουν ανεκμετάλλευτες και δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι αυτό μπορεί να αλλάξει σύντομα. Η Γερμανία, εν τω μεταξύ, έγινε Παγκόσμια Πρωταθλήτρια FIBA και πρωταθλήτρια Ευρωμπάσκετ. Ωστόσο, αυτό δεν μεταφράζεται σε κάποιο ισχυρό ενδιαφέρον για το εγχώριο πρωτάθλημα, με την Μπάγερν Μονάχου να είναι η κύρια πηγή ενδιαφέροντος για το μπάσκετ συλλόγων στη χώρα. Υπάρχει πρόοδος, αλλά άλλες χώρες απλώς τα πάνε καλύτερα.
8. Winner’s League
Λόγω της συνεχιζόμενης τραγικής κατάστασης στη Γάζα, η παραμονή στην 8η θέση μπορεί να φαίνεται υπερβολική, όπως γράφτηκε και πέρυσι. Ωστόσο, δεν υπάρχουν διεθνείς κυρώσεις – τουλάχιστον ακόμα – για το Ισραήλ, όπως στην περίπτωση της Ρωσίας, και για πρώτη φορά στην ιστορία του έχει δύο ομάδες στην Ευρωλίγκα, τη Μακάμπι και τη Χάποελ Τελ Αβίβ. Προσθέστε μια διεκδικήτρια του EuroCup, τη Χάποελ Ιερουσαλήμ, και είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς αυτή τη θέση στο αγωνιστικό επίπεδο.
9. Betsson LKL
Το μπάσκετ είναι θρησκεία στη Λιθουανία, αλλά το μέγεθος της αγοράς της χώρας έχει εγγενείς περιορισμούς.
10. Orlen Basket Liga
Με την ρωσική VTB εκτός, καθώς παραμένει ένα κλειστό σύστημα χωρίς σύνδεση με την ηπειρωτική διοργάνωση, η Πολωνία παραμένει το τελευταίο πρωτάθλημα του Top 10, απλώς και μόνο επειδή είναι καλύτερη από τα υπόλοιπα, που δεν προσφέρουν και πολύ ανταγωνισμό.