by Melikşah Bayrav / info@eurohoops.net
Geçtiğimiz sezonu Basketbol Süper Ligi şampiyonluğuyla tamamlayan Fenerbahçe Beko, yeni yılın kadro planlamalarına da hız kesmeden başladı.
Sasha Djordjevic’in ardından başantrenörlük görevine Dimitris Itoudis’i getiren sarı-lacivertli ekip, kadrosunu da Johnathan Motley ve Scottie Wilbekin gibi hamlelerle takviye etmişti.
Jan Vesely‘nin ayrılığının resmileşmesinin ardından uzun rotasyonunu yeni transferlerle güçlendirmeye çalışan Fenerbahçe Beko, kadrosuna önemli bir takviyede daha bulundu.
Avrupa’da transferin hızlı ekiplerinden Fenerbahçe Beko, son olarak UNICS Kazan forması giyen Nijeryalı uzun Tonye Jekiri’yle 1 yıllık bir sözleşme imzaladı.
ABD’de kolej kariyerinin ardından yolu Avrupa’ya düşen Tonye Jekiri, 2017-18 sezonunda Belçika Ligi ekiplerinden Filou Oostende ile adından söz ettirmişti.
Filou Oostende forması ile Belçika Ligi şampiyonluğu yaşayan Jekiri, sergilediği etkileyici performansla final serisinin en değerli oyuncusu seçilmişti.
Ülkemizde bir dönem Bandırma Kırmızı ve Gaziantep Basketbol formalarını da terleten Tonye Jekiri, devamında kariyerine EuroLeague ekiplerinde devam etmişti. EuroLeague’de ASVEL, Bitci Baskonia ve UNICS Kazan formalarını terleten Nijeryalı uzun, son olarak Rus ekibi UNICS Kazan’ın kadrosunda yer aldı.
Geçtiğimiz sezon EuroLeague’de toplam 24 karşılaşmada süre alan Jekiri, maç başına 7.6 sayı, 6.5 ribaund, 1.0 asist ve 1.0 top çalma ortalamalarıyla mücadele etti.
Eurohoops Fırın, bugünkü serisinde Fenerbahçe Beko’nun yeni transferi Tonye Jekiri’nin artılarını ve soru işaretlerini detaylıca mercek altına alıyor.
Artılar
Daha önce ülkemizde Bandırma Kırmızı ve Gaziantep Basketbol formalarıyla da yakından tanıdığımız Tonye Jekiri, özellikle Gaziantep ekibinde yakaladığı dikkat çekici çıkışla tüm Avrupa’nın dikkatini çekmişti. Hücumda yarattığı belli başlı tehditlerin yanı sıra üst düzey savunma bilgisiyle de öne çıkan Nijeryalı uzun, bir süredir kariyerine EuroLeague seviyesinde devam ediyor.
Tonye Jekiri’yi ülkemizde forma giydiği dönemlerde en çok öne çıkaran nokta boyalı alandaki bitiricilik yüzdesiydi. Gaziantep Basketbol’da şu sıralar olduğundan çok daha ana bir rolde süre alan 27 yaşındaki oyuncu, ikili oyunların yanı sıra alçak posttan çembere sırtı dönük ataklarıyla da adından bir hayli söz ettirmişti.
EuroLeague seviyesine gelindiğinde ise işler bir miktar değişmeye başladı. ASVEL’le başlayan EuroLeague serüveninde düzenli olarak Avrupa’nın en iyi uzunlarıyla kozlarını paylaşmak durumunda kalan Jekiri, hücumda eskiden olduğu kadar merkezi rolde süreler bulan bir isim olmadı. Kendisini bu seviyelerde de değerli kılmaya devam eden bir numaralı faktör ise savunmacılığı oldu.
2.13’lük boyu ve güçlü fiziğiyle Nijeryalı uzun, her ne kadar fark yaratacak derecede atletik özelliklere sahip olmasa da çok değerli bir savunmacı. Belirgin derecede olmayan atletizmine rağmen bir hayli çabuk ayaklara sahip olan Jekiri, üst düzey savunma bilgisinin sayesinde de formasını giydiği takımlara çok kritik katkılar sağladı.
Nijeryalı uzunun üst düzey savunma bilgisinin kendini ilk olarak belli ettiği nokta ise ikili oyun savunması. Jekiri’nin geçtiğimiz sezon formasını giydiği UNICS Kazan, oyunun savunma tarafında sürekli maç içi taktiksel değişikliklere giderek rakiplerin aklını karıştırmayı sıkça tercih eden bir takımdı.
Bu noktada takımın ana pivotu konumundaki Tonye Jekiri’nin neredeyse tüm ikili oyun savunması kombinasyonlarında etkili olabilmesi, koç Velimir Perasovic‘in elini de bir hayli rahatlatıyordu. Öte yandan savunmada lider özelliklerini de sahaya yansıtabilen başarılı oyuncu, takım arkadaşlarıyla sürekli iletişim halinde olarak nerede durmaları gerektiğini hatırlatıyor.
Tepeye çıktığında (hedge) uzun kolları sayesinde rakip kısanın pas açılarını daraltabilen, boyalı alana doğru devrildiğinde (drop) top elinde olan oyuncunun penetre kanallarını kapatabilen ve switch (perde sonrası oyuncu değişimi) yapıldığında da çabuk ayakları sayesinde rakip kısanın karşısında kalabilen Nijeryalı uzun, parkede her anlamda komple bir savunmacı profili çiziyor.
İkili oyun savunmadığı anlarda da genellikle boyalı alanın etrafında adeta bir bekçi gibi konumlanan Jekiri, yine üst düzey savunma bilgisinin sayesinde nerede ve ne zaman yardıma gitmesi gerektiğini çok iyi biliyor. Uzun kolları ve çabuk ayaklarıyla 27 yaşındaki uzun, rakip oyuncular için caydırıcı bir tehdit olarak öne çıkıyor.
Yardım savunmalarında oyuncular için yaptıkları yardımın devamında kendi eşleşmelerine çabucak dönebilmeleri bir hayli önemlidir. Çabuk ayakları sayesinde hızlıca kendi tuttuğu oyuncuya geri dönebilen Nijeryalı uzun, bu sayede takım savunmasında da herhangi bir aksamaya yol açmıyor.
Savunmada saydığımız tüm artılarının yanı sıra iyi de bir ribaundcu olan Jekiri, güçlü fiziğini özellikle Box Out’lar sırasında çok iyi kullanıyor. Ligin önde gelen hücum ribaundu tehditlerinden biri olan başarılı oyuncu, maç başına 2.9 gibi dikkat çekici bir ortalamayla sahada fark yaratıyor.
İşin hücum tarafına baktığımızda ise belki de oyuncunun ilk olarak öne çıktığı nokta perdelemelerdeki üstün becerisi. Uzun oyuncular için yaptıkları perdelemelerde vücutlarının ağırlıklarını rakip oyuncuya tümüyle yansıtabilmek çok önemlidir. Bunu fazlasıyla iyi başaran Nijeryalı uzun, UNICS skorerlerine de geçtiğimiz sezon boyunca bir hayli yardımcı oldu.
Velimir Perasovic‘in geçtiğimiz yılki UNICS Kazan’ına baktığımızda hücumun neredeyse tamamen Lorenzo Brown, Isaiah Canaan ve Mario Hezonja gibi top yönlendiricilerle şekillendiğini görebiliyoruz. Bu tür bir hücum kurgusunda uzunlardan gelen perdelemelerin kalitesi de fazlasıyla önemli oluyor.
İkili oyunlarda yaptığı perdelemelerin yanı sıra topsuz perde çıkışı aksiyonlarında da bu becerisini parkeye yansıtan 27 yaşındaki oyuncu, bu özelliği istatistiklere yansımasa da UNICS hücumunun en belirleyici faktörlerinden biri oldu. Koç Dimitris Itoudis’in sisteminde de iyi perdeleme yapan uzunların önemini düşünecek olursak Tonye Jekiri, bu noktada Fenerbahçe‘ye büyük katkı sağlayacaktır.
Jekiri’nin hücumda formasını giydiği takımlara ciddi katkı sağladığı bir diğer nokta ise üst düzey devrilme becerisi. Özellikle ikili oyunların ardından sahadaki boşlukları süzen ve doğru açıyla boyalı alana doğru devrilen Nijeryalı oyuncu, kendisini kısanın pas açısında çok iyi konumlandırarak skor şansı elde edebiliyor.
Günümüzde uzun oyuncular için perdelemelerden sonra kısa devrilerek hücumun devamını şekillendirebilmek çok önemli bir özellik. Her ne kadar iyi bir pasör olmasa da üst düzey devrilme becerisi sayesinde sıkça kısa devrilerek top alan başarılı oyuncu, son dönemlerde daha da sık denemeye başladığı orta mesafe tehdidiyle kendisine skor opsiyonu yaratabiliyor.
27 yaşındaki uzunun Gaziantep Basketbol forması giydiği dönemlerde alçak posttan yaptığı sırtı dönük hücumlar, kendisini öne çıkaran detaylardan biriydi. Üstün gelebileceği türden bir eşleşme yakaladığı zaman bu özelliğini de parkeye yansıtabilen Jekiri, her ne kadar üst düzey bir bitirici olmasa da rakip savunmalara zorlu anlar yaşatabiliyor.
Soru İşaretleri
Ülkemizde Gaziantep Basketbol formasıyla oyunun her iki tarafında da etkili bir performans sergileyen Tonye Jekiri, bu sayede EuroLeague seviyesinde düzenli olarak yer alan bir uzun haline gelmişti. Gaziantep yıllarında maç başına kullandığı top adediyle de bağlantılı olarak hücumda düzenli katkı veren Nijeryalı oyuncu, EuroLeague seviyesinde aynı istikrarı pek koruyamadı.
NBA etkisiyle her geçen gün değişen ünümüz basketbolunda uzun oyunculardan da sanki bir kısa veya forvetmiş gibi üst düzey bir hücum katkısı beklendiği aşikar. Avrupa basketbolunda ise geleneksel tip uzunların önemi halen bir hayli büyük olsa da en azından orta mesafe veya pasörlük gibi tehditler yaratabilmeleri de kendilerinden bekleniyor.
Tonye Jekiri hakkındaki başlıca soru işaretleri ise tam olarak bu noktada başlıyor. Her ne kadar üst düzey bir bitirici olmasa da belli düzeyde bir alçak post hücumu tehdidine ve ileri düzeyde bir devrilme becerisine sahip olan Nijeryalı uzun, bu özelliklerini çeşitlendirme konusunda belirgin sorunlar yaşıyor.
Yazımızın artılar kısmında Jekiri’nin özellikle eşleşme dezavantajı yaşamadığı rakip savunmacılara karşı alçak post hücumu tehdidini sergileyebildiğinden bahsetmiştik. Konu en az kendisi kadar fizikli veya kendisinden de daha fizikli uzunlar olduğunda ise işler bir miktar değişiyor.
Geleneksel tip bir uzun olmasına rağmen doğuştan bir bitiricilik içgüdüsüne sahip olmayan Jekiri, boyalı alanı iyi savunan rakiplere karşı sahada takımı için skor opsiyonu yaratmakta bir hayli zorlanıyor. Parkede yer aldığı dakikalarda perdelemeler dışında herhangi bir hücum tehdidi oluşturamaması, zaman zaman oyuncunun aldığı sürelere de yansıyor.
Öte yandan Tonye Jekiri her ne kadar son dönemlerde orta mesafe atışlarını daha sık kullanmaya başlasa da henüz bu konuda belirgin bir istikrar yakalayabilmiş değil. Fenerbahçe formasıyla bu denemeleri daha yüzdeli bir hale getirdiği takdirde ise Nijeryalı uzun, şu an olduğundan çok daha değerli bir hücum silahı olacaktır.
Yine yazımızın bir önceki bölümünde Jekiri’nin ne derece önemli bir devrilme becerisine sahip olduğundan ve kendisini top elinde olan oyuncunun pas açısında konumlandırmayı bildiğinden söz etmiştik. Geçtiğimiz sezon perde sonrası kısa devrilmelerle de sıkça top alan Nijeryalı uzun, pas tehdidi çok sınırlı olduğu için hücum verimliliğini bir üst seviyeye taşıyamamıştı.
Her ne kadar 30’lı yaşlarına yaklaşsa da başarılı oyuncunun bu noktada kendini geliştirme ihtimali var. Kısa devrilmelerin ardından topu hızlıca elinden çıkararak takım arkadaşlarını bulabildiği takdirde 27 yaşındaki uzun, yeni koçu Dimitris Itoudis’in sisteminde çok daha kritik bir role sahip olabilme potansiyeline sahip.
Çabuk ayaklara sahip olmasına rağmen oyun motoru düşük bir uzun olan Nijeryalı oyuncu, bu sebeple yarı saha hücumlarında belli başlı zaafiyetlere yol açabiliyor. Rakipler tarafından doğal olarak şutu sürekli riske edilen Jekiri, özellikle yorgun olduğu dakikalarda daha az hareket ederek saha yerleşimi problemlerine sebep olabiliyor.
Oyunun savunma kısmında ise Tonye Jekiri, her ne kadar fazlasıyla değerli bir oyuncu olsa da elbette mükemmel değil. Oyuncunun çabuk ayaklarına rağmen üst düzey bir hıza ve atletizme sahip olmaması, rakip kısalarla karşı karşıya kaldığı anlarda bazı sorunlar yaşamasına yol açabiliyor.
Çabuk ayakları ve uzun kolları sayesinde switch yapıldığı anlarda rakip kısanın üzerine topa baskı uygulayabilen Nijeryalı uzun, karşısındaki isim bir anda yön değiştirdiğinde ise kolay eksilebiliyor. İri fiziğinin de büyük etkisiyle lateral hızı yavaş olan başarılı oyuncu, olması gerekenden daha geç reaksiyon vererek takım savunmasında bazı zaafiyetlere neden olabiliyor.
Öte yandan her ne kadar kendisi üst düzey sayılabilecek bir yardım savunmacısı olsa da zaman zaman topa olması gerekenden fazla odaklanması, eşleşmesini unutarak yerini kaybetmesiyle sonuçlanıyor. Oyuncunun etrafındaki aksiyonları takip etmek yerine topa fazla konsantre olması, rakımının çemberinde kolay sayılara izin vermesiyle sonuçlanabiliyor.
Üst düzey bir savunma bilgisine ve uzun kollara sahip olan Tonye Jekiri, bu tip profilde bir uzundan beklenenlerin aksine yeterince iyi bir blokçu değil. Atletik dezavantajlarının etkisini bu noktada sıkça hisseden Nijeryalı uzun, rakip hücumculara karşı yeterince büyük bir çember koruma katkısı sağlayamıyor.
Oyuncunun yaşadığı bir diğer problem ise sahada yorulduğu anlarda konsantrasyonunu çok büyük ölçüde kaybetmesi. Bu tür dakikalarda sahada neredeyse yürümeye başlayarak takım savunmasında ciddi aksamalara yol açan Nijeryalı uzun, sahada kolay kolay 30’lu dakikalar alabilecek türden bir profil değil.
Son olarak değinmemiz gereken soru işareti ise Jekiri’nin faul çizgisinde yaşadığı istikrar sorunları. Bir uzun olarak sahadaki hücum tehditlerinin neredeyse tamamını boyalı alan ve çevresinde yaratan 27 yaşındaki oyuncu, yüzde 63’lük düşük serbest atış isabet oranıyla zaman zaman rakipler tarafından hedeflenebiliyor.