by Eurohoops Team / info@eurohoops.net
Bu yazı 23 Ağustos 2025 tarihinde Bleacher Report’ta yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Eurohoops Türkiye’yi YouTube’da takip etmek için tıklayın!
Eurohoops Türkiye’nin Instagram hesabını takip etmek için tıklayın!
NBA, dünyanın en büyük basketbol ligi konumunda ve gelecek sezondan itibaren yürürlüğe girecek 76 milyar dolarlık yeni TV yayın anlaşmasıyla birlikte hiç olmadığı kadar güçlü durumda. Yıldız oyuncular her yerde, oyunun efsaneleri hâlâ sahnede ve şampiyonluk adayları arasında büyük bir denge söz konusu.
Buna rağmen, ligde yapılması gereken bazı bariz değişiklikler var. Üstelik bu değişikliklere oyuncuların, koçların, sahiplerin veya taraftarların karşı çıkması için hiçbir sebep yok.
Mevcut toplu iş sözleşmesi 2029-30 sezonu sonuna kadar geçerli (2028-29 sonrası için karşılıklı fesih opsiyonu olsa da), ancak bu beş değişiklik şimdiden tartışılmaya başlanmalı.
1. NBA Draft’ını Geriye Alın (Ve Yanlış Şapka Fotoğraflarına Son Verin)
Her yıl aynı şey yaşanıyor.
NBA Draft’ı, bir oyuncunun ligdeki ilk deneyimi, kimi zaman bir takas yüzünden gölgeleniyor. Kobe Bryant’ın Charlotte Hornets şapkasıyla poz vermesi ya da Luka Dončić’in Atlanta Hawks şapkası takması gibi örnekler herkesin hafızasında. Geçtiğimiz yaz da Phoenix Suns’ın çaylak pivotu Khaman Maluach, Kevin Durant takasının bir parçası olarak hakkı üç gün önce Houston Rockets’a devredilmiş olmasına rağmen, Rockets şapkası takmak zorunda kaldı.
Bu durum aynı zamanda takımların draft geçmişinde de yanlış yansımalar bırakıyor. Resmî olarak 2018’de Dallas Mavericks, Trae Young’ı seçmiş görünüyor, Dončić’i değil. Golden State Warriors, 1998’de Vince Carter’ı seçmiş gözüküyor. Orlando Magic ise 1993’te 1 numaradan Chris Webber’i seçmiş olarak kayıtlara geçmiş durumda.
Bütün bunlar saçma ve çok kolay çözülebilir.
Yeni “lig yılı” 6 Temmuz’da başlıyor. Ancak draft her yaz Haziran’ın sonunda yapılıyor. Draft’ın temmuz ayına alınması, hem şapka sorununu çözer hem de takasların anında resmileşmesini sağlar.
Ayrıca NBA Finalleri ile draft arasında biraz daha süre olması da mantıklı. 2025’te Oklahoma City Thunder, 22 Haziran’da şampiyon oldu ve sadece üç gün sonra draft yapıldı. Bu kadar kısa sürede seyirci ilgisi düşüyor; nitekim birinci tur izlenme oranı %14,5 azaldı.
Draft’ın temmuza alınması ve yeni lig yılıyla eşleşmesi kaçınılmaz bir çözüm.
2. Stepien Kuralını Kaldırın (Takımlar Ardışık İlk Tur Haklarını Takas Edebilmeliler)
“Stepien Kuralı,” NBA takımlarının iki ardışık draft’ta ilk tur seçim hakkına sahip olmadan işlem yapmalarını engeller.
Ama neden?
NFL’de böyle bir kural yok. Takımlar ardışık ilk tur seçimlerini takas edebiliyor. Los Angeles Rams’in Matthew Stafford için 2022 ve 2023 seçimlerini Detroit Lions’a vermesi buna örnek. NBA’de bu mümkün değil.
Bu kural, 1981’de Cleveland Cavaliers’ın sahibi Ted Stepien yüzünden getirildi. Stepien, bilet satışı uğruna üst üste beş yıl boyunca ilk tur haklarını kötü veteranlara takasladı ve sonunda 1982’de Lakers’ın James Worthy’i seçmesine sebep oldu. NBA, Stepien’in zararlarını telafi etmek için Cavaliers’a bazı seçim haklarını geri satın alma imkânı tanımak zorunda kaldı.
Ama artık durum farklı.
Bugün NBA finansal olarak güçlü, sahipler çok daha bilinçli ve GM’ler seçim haklarını daha dikkatli kullanıyor. Artık böyle bir “çocuk bakıcılığına” gerek yok.
NFL, seçimlerin üç yıl sonrasına kadar takas edilmesine izin veriyor. NBA de benzer şekilde üç ila beş yıl aralığında bu imkânı tanıyabilir.
3. “Rose Kuralı” Oyuncular Ödüllendirilsin, Takımlar Cezalandırılmasın
“Rose Kuralı,” Derrick Rose’un adını taşıyor ve uzatma sözleşmesi imzalayan oyunculara MVP, Yılın Savunmacısı ya da All-NBA seçilmeleri halinde maaşlarının %25’ten %30’a çıkmasını sağlıyor.
Geçtiğimiz yaz iki oyuncu bu kriteri karşıladı.
-
Cleveland Cavaliers’tan Evan Mobley, Yılın Savunmacısı oldu.
-
Detroit Pistons’tan Cade Cunningham, All-NBA Üçüncü Takım’a seçildi.
Bu iki oyuncunun 5 yıl / 224 milyon dolarlık kontratları bir anda 269 milyon dolara yükseldi. Yani gelecek sezon yaklaşık 8 milyon dolarlık ek yük, toplamda ise 61 milyon dolarlık fark oluştu.
Bu, oyuncular için büyük bir kutlama sebebi olsa da kulüpler için büyük bir mali sıkıntıya dönüşüyor. Cavaliers ikinci apronun üzerinde olduğu için, bu 8 milyon dolarlık artış onlara onlarca milyon dolar ekstra lüks vergisi olarak geri dönüyor.
Oysa Cavs ve Pistons, kendi oyuncularını seçip geliştirdikleri için ödüllendirilmeli, cezalandırılmamalı.
Çözüm basit:
Oyuncular zamlı maaşlarını almaya devam etmeli, ancak bu fark maaş tavanını etkilememeli. Mobley ve Cunningham’ın salary cap üzerindeki yükleri 38,6 milyon dolar olmalı, ama sahipleri aradaki farkı ödeyerek maaşlarını 46,4 milyon dolara tamamlamalı.
Böylece oyuncular haklarını alır, sahipler oyuncularına ödeme yapar ve GM’ler ekstra finansal kısıtlamalar olmadan rahatça çalışır.
“Rose Kuralı” prensipte iyi, ama yeni toplu iş sözleşmesinde mutlaka düzenlenmeli.