by Melikşah Bayrav / info@eurohoops.net
Tim Macmahon’ın yazdığı bu yazı, 20 Şubat 2024 tarihinde ESPN’de yayınlanmış ve uyarlanarak Türkçe’ye çevrilmiştir.
Günlerden 8 Kasım 2023. Orlando Magic oyuncuları, Atlanta Hawks ile karşılaşmak için geldikleri Mexico City’de idman yapmak için hazırlanıyorlardı. İdman başlamadan önce, tüm takımın sahanın ortasında toplandığı esnada Markelle Fultz, koçu Jamahl Mosley’e bir meydan okuma teklifinde bulunuyordu.
Fultz, koçu Mosley’i ‘hadi ama koç, bize idmanda elimizden gelenin en iyisini yapmamızı söylüyorsun. Şimdi sıra sende, en azından bir deneme yap.’ sözleriyle ikna etmeye çalıştı. Elbette koç Mosley, oyuncusu Fultz’un neyden bahsettiğini çok iyi biliyordu. Smaç yapmaktan!
Bunun üzerine koç Mosley, üçlük çizgisinin gerisinden adımlamaya başladı. Topla yürüme kurallarını ihlal ede ede çembere doğru hareketlenen Mosley, 10 adım attıktan sonra çembere doğru sıçramak için önce sol ayağını kaldırdı. Oyuncularının da kendisiyle birlikte potaya doğru yaklaştığı esnada Mosley, sonunda havalandı ve bir şekilde smacı vurmayı başardı. Oyuncuları ise koçlarının bastığı bu smacı çılgınlar gibi kutladılar.
Sezonun ilerleyen bölümlerinde koç Mosley, ESPN’e yaptığı açıklamalarda ‘bastığı smaca 10 üzerinden 4 puan verdiğini’ söyledi. ‘Beş deneme birden yapmak istemedim, tek seferde işi tamamlamak istedim’ şeklinde değerlendirmesini noktaladı.
Yukarıda değindiğim üzere Jamahl Mosley, NBA’de smaç basabilen koçlardan bir tanesi. Öte yandan Pelicans koçu Willie Green, Rockets koçu Ime Udoka, Pistons koçu Monty Williams ve Lakers koçu Darvin Ham gibi isimler de halen smaç basabiliyorlar.
Açıkçası koçların oyunculuk kariyerleri sona erdikten yıllar sonra bile halen smaç basabiliyor olmaları, onlar için büyük bir gurur kaynağı haline gelmiş durumda. Hatta bazı durumlarda koçun smaç basabilmesi, takım içindeki kültürün ve kimyanın oluşmasına pozitif yönden katkı yapabiliyor.
Şu an 45 yaşında olan koç Jamahl Mosley, oyunculuk yıllarında smaç basma konusunda epey etkili bir isimdi. Bunu Magic 2021 yılında onu işe aldığı zaman Avustralya Ligi NBL’in resmi X hesabından attığı videoda da net şekilde görebiliyoruz. Sadece beş sene süren oyunculuk kariyerinin iki yılını Avustralya’da geçiren Mosley, bu süreçte etkileyici smaçlara imza attı.
Elbette koç Mosley, yıllar içerisinde saçları gibi atletizmini de önemli ölçüde kaybetti. Buna karşın oyuncularından gelen meydan okuma sonrasında Mosley, kendini ispat etmek için hazırdı.
Magic’in genç yıldızı Franz Wagner, koçunun idmanda vurduğu smaç hakkında ‘çok temiz gözükmese de tatmin ediciydi’ ifadelerini kullandı. Ayrıca bu hareketiyle koçunun takım içerisindeki havayı daha pozitif bir hale getirdiğini de ekledi. Son olarak ‘Bu yaptığı, koç Mosley’nin karakterini gösteriyor. Bu takımda hepimiz onun için oynamayı çok seviyoruz, ona ve Magic organizasyonu için yaptıklarına büyük saygı duyuyoruz.’ şeklinde sözlerini bitirdi.
Öte yandan oyuncular koç Mosley’den bir smaç daha görmek istiyorlarsa bir süre daha beklemek zorundalar. Çünkü Mosley, yılda sadece bir kez smaç vuracağını söylüyor.
‘Bu yılki deneme kotamı doldurdum. Yine de smaç basmaya daha ne kadar süre devam edebileceğimi bilmiyorum.”
Darvin Ham’in Smaç Becerisi: Lakers koçu Darvin Ham, ligde smaç basabilen koçlar arasında açık ara en yeteneklisi konumunda. Hatta öyle ki Ham’in kolej yıllarında bastığı bir smaç (1996), ünlü Sports Illustrated dergisine kapak olmuştu. Sonrasında NBA Draft’ında seçilemeyen Ham, bir şekilde ligde kontrat buldu ve 1997 All-Star smaç yarışmasına katıldı. Burada epey estetik gözüken bir 360 derece smaç vuran Ham, yine de ilk turda elenmekten kurtulamadı.
Sezon başında ESPN’e konuşan koç Ham, 1997 All-Star smaç yarışmasında hak ettiği puanları alamadığını düşünüyor. ‘Bugün bile düşündüğümde acı veriyor. Basitçe özetlemek gerekire o gün jüriler beni doğradı.’
Yaklaşık sekiz sene süren NBA kariyerinde Darvin Ham, attığı sayıların yarısından fazlasını smaçla buldu. Hatta Basketball Reference sitesine göre Ham, kariyeri boyunca 222 kez smaç bastı. Ayrıca Ham’in kariyeri boyunca çıktığı tüm Playoff maçlarında bulduğu 29 isabetin 19’u smaçla geldi.
2023 yılının Temmuz ayında 50. yaşına basan koç Ham, ayda bir kez smaç bastığını söylüyor:
‘Basit, tek el smaçlardan bahsediyorum. Temiz şekilde smaç basabiliyorum, elbette dirseğim çember seviyesine ulaşmıyor ama bir şekilde topu çemberden geçirebiliyorum. Kalkış kısmında sorun yok ama asıl endişelenmem gereken nokta işin iniş kısmı.”
Pistons koçu Monty Williams da 2022 yılının Ekim ayında koç Ham’in anlattığına çok benzer bir smaç bastı. O dönemler Phoenix Suns‘ı çalıştıran koç Williams, ilk denemesinde topu çemberden geçirse de çok temiz bir smaç vuramadı. Bunun üzerine bir deneme daha yapan Williams, ikinci denemesinde tek elle çok daha temiz bir smaç basmayı başardı.
‘Açıkçası tek derdim 50 yaşını geçmiş olmama rağmen oyuncularımın hala smaç basabildiğimi görmelerini istememdi. Şu an ise bunu yapmam imkansız. Utanç verici ama gerçek bu.’
Rockets koçu Ime Udoka ise sezon başlamadan önce bazı sağlık sorunlarıyla uğraşıyordu. Şu an 46 yaşında olan koç Udoka, aşil tendonundaki ağrılar yüzünden Rockets‘ın atletik ekibiyle birlikte bazı çalışmalar yapıyordu.
“Bu ağrılar beni rahatsız ediyordu. Kendimi test etmek için idman sahasında bir smaç basmayı denedim. Açıkçası çok düz bir smaçtı, herhangi özel bir tarafı yoktu. Açıkçası çok zorlanmadım da. Uzun kollarım ve büyük ellerim var, bu yüzden zorluk yaşamadım.”
Cleveland Cavaliers koçu JB Bickerstaff, kolej yıllarında atletik becerileriyle öne çıkan bir oyuncuydu. Şu an 44 yaşında olan Bickerstaff, birkaç yıl önce geçirdiği ayak bileği ameliyatından bu yana smaç basmayı hiç denemediğini söylüyor:
‘Bence henüz doğru vakit gelmedi. Bir süredir takımımızın fizyoterapistleriyle çalışıyorum, hedefim sezon sonuna kadar bir kez smaç basabilmek. Smaç basmasam bile sıçrayıp çembere tutunmayı birkaç kez denedim, bu konuda fena değilim.’
Dallas Mavericks koçu Jason Kidd ve Portland koçu Chauncey Billups ise şu an smaç basıp basamayacaklarından çok emin değiller. Ayrıca ikisi de yakın zamanda bir smaç denemesinde bulunmak istemiyorlar, elbette kendilerine göre sağlık açısından haklı sebepleri var.
Şu an 50 yaşında olan 1.93’lük Kidd, unutulmaz kariyeri boyunca 42 kez smaç bastı. Buna karşın bu 42 smacın hepsi kariyerinin ilk zamanlarında geldi. 1.91’lik Billups ise 17 yıl süren kariyerinde sadece 24 kez smaç bastı. Bu 24 smacın hiçbiri Billups’ın son beş senesinde gelmedi.
Utah Jazz‘in 36 yaşındaki koçu Will Hardy ise aslında smaç basabilmek için gerekli fiziksel özelliklere sahip. 1.98 boyunda olan Hardy, halen bir sporcu vücudunu andıran derecede fit bir vücuda sahip. Buna karşın kolej kariyeri sırasında ayak bileği kırılan Hardy, o günden bu yana maçlarda bir kez bile smaç basmayı denemedi.
Will Hardy, ‘şu an isteseniz smaç basabilir misiniz?’ sorusuna ise şu şekilde yanıt verdi:
‘En ufak bir fikrim yok. Sakatlıklardan olabildiğinde kaçınmaya çalışıyorum.’
Boston Celtics‘in 35 yaşındaki başantrenörü Joe Mazzulla da tıpkı Hardy gibi smaç basmak için epey uygun bir fiziğe sahip. Buna karşın o da koç Hardy gibi yıllardır smaç basmayı denememiş.
‘Aslında smaç basmak hiçbir zaman oyunumun net bir parçası olmadı. Yine de birileri gelip bana meydan okursa muhtemelen smaç basabilirim.’